Pegwn

Daw Pegwn ag artistiaid at ei gilydd i ddychmygu ffyrdd amgen o feddwl am ddyfodolau ieithoedd Cymru \ Pegwn brings artists together to imagine ways of thinking differently about language futures in Wales.

O ganlyniad i’n galwad agored diweddar, rydym yn gyffrous i gyhoeddi mai Toyosi Adenuga sydd wedi ei dewis ar gyfer Preswylfa Pegwn 2023.

Following our recent Open Call, we’re excited to announce Toyosi Adenuga has been selected for the 2023 Pegwn Residency

Toyosi Adenuga is an artist and spatial designer whose work interrogates the intricate choreography between our environments, our senses and our perceptions through the realms of embodiment and interconnectedness. Toyosi’s creative practice gestures towards her diasporic identity and the Yorùbá’s particular way of tracing and experiencing the world which considers the body from a multi-sensory perspective. She experiments with various media such as drawing collage, sculpture and video to investigate relationships between the material and the immaterial. Toyosi recently completed an MA in Interior Design from the Royal College of Art and is a graduate of BA Interior Architecture from Oxford Brookes University.

As part of her Pegwn residency at Platfform 2, Toyosi will spend time immersed both in the landscapes surrounding the station and in her ongoing artistic exploration of embodied speech, modes of communication in the face of language loss, and the abstraction of language as a catalyst for transformative interactions. Drawing on personal experiences in trying to learn Yorùbá, and from Pegwn’s previous programmes, she will play with the medium of drawing to represent the interplay between the Yoruba and English languages and interrogate how perceived language hierarchies might be challenged.

Language Reclamation Workshop

Friday 6th October 

To draw the residency to a close, and open out the ways of working Toyosi centres in her practice, there will be a public event on Friday 6th October (11am - 4pm, starting from/returning to Abergavenny Train Station). The walk and workshop is open to 8 participants and the group will be invited to share experiences of language reclamation through individual and collective wor(l)d-mapping exercises across collage, drawing and other activities. This event is hosted within the context of Pegwn’s ongoing enquiry into language-making and translation in artist-led and site-responsive ways.

To join this workshop please email louise@peak.cymru.  


Artist a dylunydd gofod yw Toyosi Adenuga, sy’n archwilio’r coreograffau cywrain rhwng ein hamgylchfydoedd, ein synhwyrau a’n hargraffiadau. Mae ei gwaith yn  ymwneud â’i hunaniaeth ddiasborig a ffordd penodol y Yorùbá o olrhain a phrofi’r byd gan ystyried y corff o safbwynt aml-synhwyraidd. Arbrofa Toyosi gyda cyfryngau amrywiol, gan gynnwys collage, cerflunio a fideo, i ymdrin â’r berthynas rhwng y materol a’r anfaterol. Cwblhaodd hi MA mewn Dylunio yn y Royal College of Art yn ddiweddar, a chyn hynny graddiodd gyda BA o brifysgol Oxford Brookes.

Fel rhan o’i phreswyliad Pegwn ar Blatfform 2, bydd Toyosi yn ymdrochi yn y tirweddau o amgylch yr orsaf ac yn ei hymchwil hir-dymor mewn i foddau o ymgorffori geiriau llafar, o gyfathrebu mewn cyd-destun o golli iaith, ac o haniaethu iaith fel catalydd ar gyfer cyfarfyddiadau trawsnewidiol. Gan dynnu ar brofiadau personol o ddysgu Yorùbá, ac ar raglenni blaenorol Pegwn, bydd yn chwarae gyda darlunio fel cyfrwng i gynrychioli’r berthynas rhwng y Yoruba a’r Saesneg, ac ymholi mewn i ffyrdd o ddad-sefydlogi hierarchaethau iaith.

Gweithdy Adennill Iaith

Gwener 6ed Hydref

I ddod â’r breswylfa i ben, ac i agor allan y ffyrdd o weithio mae Toyosi’n datblygu yn ei phractis, bydd digwyddiad cyhoeddus ar ddydd Gwener 6ed Hydref (11yb-4yh, gan ddechrau a gorffen yng ngorsaf drenau’r Fenni). Mae lle i wyth person i gymryd rhan mewn gweithdy’n ymwneud â phrofiadau o adennill iaith, gan gymryd rhan mewn ymarferion mapio geiriau/bydoedd gyda collage, darlunio a chyfryngau eraill. Mae’r digwyddiad hwn yn digwydd yng nghyd-destun archwiliad hir-dymor Pegwn i ddyfeisio geiriau a chyfieithu arbrofol mewn ffyrdd a arweinir gan artistiaid yn safle-benodol.

I ymuno â’r gweithdy, ebostiwch louise@peak.cymru.  

Mae Pegwn wedi blaguro ers hydref 2020. Ei nod yw ystyried y potensial sydd gan waith artistig cydweithredol i annog pobl i feddwl yn wahanol am y rhan mae ieithoedd yn chwarae yn eu bywydau bob dydd, a sut all mudiad fel Peak osod agwedd ddychmygus a hyblyg at y Gymraeg fel rhan annatod o’i holl raglennu a’i strwythurau. Yn ystod y pandemig, eginodd cyfres o ddeialogs rhithiol oedd yn ofod i artistiaid, sgwennwyr ac eraill i gyd-ystyried y syniadau hyn ac i gyfnewid llwybrau, safbwyntiau a phrofiadau. Yn raddol, mae’r gofod wedi ymledu i wahodd siaradwyr gwadd, i gomisiynu gwaith newydd a llywio cynlluniau curadurol Peak, gan gynnwys cyfres o gomisiynau sgwennu celf Cymraeg yn rhan o raglen Sgyrsiau Cegin y Storm, grŵp darllen am gyfieithu a chwarae yn rhan o raglen Cerdded am yn ôl tua’r dyfodol a rhaglen drawsieithog o sgwennu newydd yn ymateb i gyflwyniad Peak o waith Alberta Whittle fel rhan o Art Night yng ngorsaf drenau’r Fenni. Rydym yn gyffrous i weld sut fydd yr arbrofion ieithyddol yn datblygu ar Blatfform 2.

Pegwn has grown since autumn 2020, from an inquiry into how a place-based contemporary arts organisation like Peak might embed an imaginative and fluid approach to the Welsh language into all its programming and structures, into an expansive programme centring Cymraeg’s capacity for questioning inherited knowledges, and the potential that open, multilingual spaces could hold for new ways of thinking and relating.

In 2020-1, Peak hosted a series of virtual dialogues, which were spaces for artists, writers and thinkers to collectively consider these ideas and to exchange references, views and experiences, in a Cymraeg-led space. Gradually, Pegwn has opened up to invite guest speakers, commission new work and inform more of Peak’s curatorial decision-making, including a series of Welsh-language text commissions as part of the Storm Kitchen Talks programme, a playfully Cymraeg-led reading group and artist commission as part of Walking Backwards Into the Future and a translingual publication ululations in response to Alberta Whittle’s Art Night commission hosted by Peak at Abergavenny Train Station.

Ar gyfer rhaglen hydref 2022 Pegwn, treuliodd Llinos Anwyl, Dylan Huw a Talulah Thomas gyfnod yn Stafell Ddarllen Platfform 2, wedi’u hamgylchynu gan ei lyfrgell eang, olion blwyddyn o weithgaredd Casgleb, a synnau a symudiadau gorsaf brysur. Eu tasg oedd i greu rhyw waith casglebol newydd, gan ddefnyddio fel cychwynbwynt cyn raglenni Pegwn a’u profiadau personol o ddefnyddio iaith fel offeryn celfyddydol a gwleidyddol.

Roedd diddordeb gan yr artistiaid archwilio sut mae rheolau cymdeithasol a systemau o (hunan)heddlua a (hunan)surveillance yn cael eu hadlewyrchu yn eu perthynas gyda’r Gymraeg. Sut gall arbrofi’n gasglebol gyda ‘non-synnwyr’ fel ethos — chwarae a dychmygu gan ymwrthod â disgwyliadau o ‘gywirdeb’ a ‘synnwyr cyffredin’ — gynnig rhyw fath o ryddhad?

Daeth y cysyniad o gyfyngiadau yn ganolog i’w proses, fel strwythurau creadigol i’w defnyddio a’u gwthio’n erbyn. Dewisodd yr artistiaid ddeg sbardun thematig a deg cyfyngiad strwythurol/ffurfiol, gan gyfuno nhw ar gyfer deg ymarfer sgwennu awtomatig pum munud o hyd. Beth byddai’r fath gyfyngiadau’n datgelu am ein perthynas gyda natur hylifol iaith, annigonolrwydd iaith? A sut byddai cyfleu’r dull ymchwiliol, safle-benodol hwn o gynhyrchu sgwennu newydd fel ‘gwaith’ i’w rannu?

Synnwyr/nonsynnwyr [Sense/non-sense]

For Pegwn’s autumn 2022 programme, Llinos Anwyl, Dylan Huw and Talulah Thomas spent a few October days in the Platfform 2 Reading Room, surrounded by its library of books and pamphlets, physical traces of a year’s Casgleb activity, and the sounds and movements of the busy train station platform. They were there to see what new work might emerge between them from a starting point of reflecting on previous iterations of Pegwn and sharing personal experiences around the use of language as an artistic and political tool.

They reflected on how societal rules and structures influence relationships to language: from anxieties around being corrected or punished for mis-speaking and the bogeyman of ‘heddlu iaith’ (the language/grammar police), to the ubiquity of AI translation. Could working collaboratively in the name of nonsense-making — play and collective imagining beyond pressures associated with linguistic ‘correctness’ or common sense — suggest something like freedom?

The idea of constraints became a guiding principle in how they approached making work, creative structures to work both with and against. From initial conversations, the three artists chose ten thematic prompts and ten formal constraints, which they then combined for five-minute automatic-writing sessions. What could such constraints reveal about our most intimate relationships to language, its fluidities, its points of collapse? And how to convey this propositional (and site-specific) method of generating new writing together as shareable ‘work’?


Dilyniant o dri fideo yw Synnwyr/nonsynnwyr sy’n dogfennu’r broses hon ac yn rhannu pytiau o sgwennu’r tri. Mae wedi ei gyfansoddi bron yn gyfan gwbwl o ddeunydd a gynhyrchwyd yn ystod y dyddiau rheiny yn Platfform 2. Mae’r tri pennod, pob un wedi ei olygu gan artist gwahanol, wedi eu henwi ar ôl rhai o’r sbarduniau thematig.

Synnwyr/nonsynnwyr [Sense/non-sense] is a trio of videos documenting this process and sharing fragments of the writing it generated. It is composed almost entirely of material produced within the intensive collaborative environment of those days at Platfform . The three chapters, each edited by a different collaborator, take one of the ten thematic prompts as a title.

Mae Dylan Huw yn sgwennu’n ddwy-ieithog rhwng beirniadaeth gelfyddydol, ffuglen a phrosiectau cydweithredol. Mae’n datblygu gwaith newydd yn rhan o Gymrodoriaeth Cymru’r Dyfodol 2022-3, a roedd yn Sgwennwr Preswyl diweddar i Jerwood. Ers 2020 mae Dylan wedi gweithio’n rheolaidd gyda Peak, yn bennaf ar Pegwn. \\ Dylan Huw is a writer who works bilingually across art criticism, fiction and collaborative projects. He is currently developing new work as part of the Future Wales Fellowship 2022-3, and is a recent Writer in Residence at Jerwood Arts. Dylan has been working with Peak regularly since 2020, mainly organising Pegwn. dylanhuw.com

Mae Llinos Anwyl yn ymchwilydd creadigol a threfnydd llawr gwlad sy’n byw yn Aberystwyth. Mae eu gwaith yn ymrwymo i ddatgelu hanesion radical a gwrando ar gymunedau, ac maen nhw hefyd yn creu gwaith fel @henbapurnewydd. \\ Llinos Anwyl is a creative researcher and grassroots organiser living in Aberystwyth. Their work is driven by a commitment to unearthing radical histories and listening to communities, and they also make work as @henbapurnewydd. instagram.com/llinosanwyll

Mae Talulah Thomas yn gyfansoddwr a dylunydd sain o Langollen, sy’n bennaf yn gweithio gyda chynhyrchiadau theatr. Mae hefyd yn DJ ac yn preswylio’n Playtime Collective yng Nghaergrawnt. I ffwrdd o’r llwyfan, mae Talulah yn gweithio gyda thestun a’r gair llafar o gwmpas cysylltedd iaith a dyfodoliaeth.  \\ Talulah Thomas is a composer and audio designer from Llangollen, mainly working with theatre productions. They're also a resident DJ with Playtime Collective in Cambridge. Away from the stage, Talulah works with text and the spoken word, exploring intersections of language and futurism. instagram.com/talulah.t

 

In spring 2022, as part of Casgleb, we initiated Pegwn’s first physical programme at Abergavenny Train Station’s Platfform 2. Across a series of afternoon-length gatherings, a group of artists and thinkers — read more about them below — spent time playing, experimenting and generating ideas around the tensions and potentialities of living and creating in multilingual contexts.

Spanning geographies from the Wye Valley to Snowdonia to Caerdydd, the group included artists, activists, poets, theatre-makers, musicians and ecologists, and a wide range of languages and lived experiences. This intimately collaborative environment on the train station platform became a space for conversation, sharing of practice, walks, free writing/translation exercises and more.

Exploring the different ways of thinking that can emerge from a fluidly multilingual space - without any expectation that everyone would be on the same page linguistically - this became a time to embrace contradiction, unanswerable questions, mistranslation and half-formed ideas, as the group dug into the knotty, complex pleasures of working and playing with the multiple languages of Wales.

The group created a newspaper-printed publication to document this spring programme, which you can access as a pdf here.

As part of Casgleb’s autumn programme, Dylan Huw, Llinos Anwyl and Talulah Thomas — bilingual writer-artists in their twenties who share an interest in how language intersects with power structures, landscape and queerness — are creating new work together at Platfform 2, expanding upon ideas explored as part of the Pegwn spring programme’s playfully multilingual collective research process. See peakcymru.org/casgleb for all the latest.

Yn ystod gwanwyn 2022, lansiwyd rhaglen safle-benodol gyntaf Pegwn yn rhan o Casgleb, yng ngofod Platfform 2 yn orsaf y Fenni. Dros gyfres o brynhawniau, treuliodd grwp o artistiaid — sgroliwch lawr i ddarllen amdanynt — amser yn chwarae, arbrofi a chynhyrchu syniadau ynghylch y tensiynau a’r potensial sydd i fyw a chreu mewn cyd-destunau amlieithog.

O fewn y grwp roedd artistiaid gweledol ac artistiaid theatr, ymgyrchwyr, beirdd, cerddorion ac ecolegwyr, ac ystod eang o ieithoedd a phrofiadau bywyd, o bob cwr o Gymru a thu hwnt. Daeth y gofod cydweithredol arbrofol hwn ar blatfform yr orsaf drenau’n le i sgwrsio, rhannu practis, crwydro’r ardal, ymarferion sgwennu a chyfieithu rhydd a mwy.

Gan gwestiynu pa ffyrdd newydd o feddwl a chyd-weithio gall godi o ofod amlieithog hylifol, heb unrhyw ddisgwyliad byddai pawb ar yr un ddalen ieithyddol, daeth y sesiynau’n fforwm i gofleidio’r annealladwy, cwestiynau heb atebion, cam-gyfieithiadau a hanner-syniadau, wrth i ni dreiddio i bleserau cymhleth a heriol gweithio a chwarae gyda ieithoedd amrywiol Cymru o safbwynt creadigol.

I ddogfennu rhaglen y gwanwyn, crëon gyhoeddiad ar ffurf papur newydd, sydd ar gael i’w bori fel pdf fan hyn.

Ar gyfer rhaglen hydref Casgleb, mae Dylan Huw, Llinos Anwyl a Talulah Thomas — sgwennwyr-artistiaid aml-gyfrwng, dwy-ieithog yn eu hugeiniau â diddordeb yn y llefydd mae iaith yn gor-gyffwrdd gyda strwythurau pwer, tirwedd a phrofiadau queer — yn creu gwaith newydd ar Platfform 2, sy’n ehangu ar y syniadau archwiliwyd yn rhan o broses ymchwil gasglebol chwareus rhaglen wanwyn Pegwn. Cadwch lygad ar peakcymru.org/casgleb am y diweddaraf.

ARTISTIAID PEGWN GWANWYN 2022

  • Llinos Anwyl

    Mae Llinos Anwyl (nhw/eu) yn byw yn Aberystwyth, fel ymchwilydd creadigol a threfnydd llawr gwlad. Mae eu gwaith wedi ei yrru gan ymrwymiad i ddatgelu hanesion radical a gwrando ar gymunedau, ac maen nhw hefyd yn creu gwaith fel @henbapurnewydd.

    Llinos Anwyl (they/them) lives in Aberystwyth, as a creative researcher and grassroots organiser. Their work is driven by a commitment to unearthing radical histories and listening to communities, and they also make work as @henbapurnewydd.

  • Nia Morais

    Mae Nia Morais (hi/nhw) yn awdur a dramodydd o Gaerdydd sy’n ffocysu ar hunaniaeth yn ei gwaith. Mae hi’n gweithio’n ddwyieithog ac yn ymddiddori mewn chwarae gyda llais wrth drawsnewid rhwng Saesneg a Cymraeg.

    Nia Morais (she/they) is a writer and playwright from Cardiff who focuses on identity in their work. She works bilingually and is interested in playing with voice while switching between Welsh and English.

  • Jenny Cashmore

    Artist aml-ddisgyblaethol yw Jenny Cashmore (hi/ei) sy’n byw yn Nyffryn Gwy ar y ffin rhwng Cymru a Lloegr. Mae ei gwaith yn archwilio gofodau amhenodol bywyd bob dydd. Caiff ei chymell gan ei diddordeb yn y cysylltiadau rhwng pobl, gwrthychau a lle.

    Jenny Cashmore (she/her) is a multidisciplinary artist living in the Wye Valley on the Wales-England border. Her practice examines the liminal spaces of day-to-day life, driven by an interest in the connections between people, objects and place.

  • fin Jordão

    Mae fin Jordão (nhw/eu) yn gweithio gyda’r gair llafar, testun, elfennau corfforol ac ecoleg, i ddeall perthnasau, i groesi trothwyon a chynnal y sgyrsiau anodd sydd wrth wraidd newid. Maen nhw’n byw mewn cartref hunan-adeiledig yn Abercegir, ger Machynlleth.

    fin Jordão (they/them) works with spoken word, text, somatics and ecology, to understand relationships, cross thresholds and have the difficult conversations that are at the root of change. They live in a self-built home in Abercegir, near Machynlleth.

  • Robert Evans

    Robert Evans (fe/ei), sy’n byw yng Nghaerdydd, yw hanner y pâr cerddorol canoloesol Bragod, ac mae’n ffidlwr a gwneuthurwr offerynnau adnabyddus.

    Robert Evans (he/him), who lives in Cardiff, forms half of the influential Celtic medieval musical duo Bragod, and is a renowned fiddler and instrument-maker.

  • Marva Jackson Lord

    Artist aml-ddisgyblaethol o Ganada a Jamaica yw Marva Jackson Lord (hi/ei) sy’n byw ym Mannau Brycheiniog. Mae ei gwaith yn archwilio tirwedd a naratifs ffantastig.

    Marva Jackson Lord (she/her) is a Canadian-Jamaican multidisciplinary artist who lives in the Brecon Beacons. Her work explores landscape and fantastical narratives.

  • Rowan O’Neill

    Mae Rowan O’Neill (hi/ei) yn artist, awdur a gwneuthurwr theatr o Felinwynt, Ceredigion, ac mae ei gwaith yn aml yn defnyddio hunangofiant a chân fel mannau cychwyn ar gyfer digwyddiadau a pherfformiadau cymunedol, wedi’u dylanwadu gan ei magwraeth mewn ardal amaethyddol wledig Cymreig.

    Rowan O’Neill (she/her) is an artist, author and theatre-maker from Felinwynt, Ceredigion, whose work often uses autobiography and song as starting points for community events and performances, informed by her upbringing in agricultural rural Wales.

  • Gwenllian Spink

    Mae Gwenllian Spink (hi/ei) yn artist o Aberystwyth sy’n gweithio gyda’r Orsaf yn Nyffryn Nantlle, lle mae hi’n datblygu gerddi cymunedol, rhandiroedd a hybiau bwyd gyda’r gymuned leol.

    Gwenllian Spink (she/her) is a visual artist from Aberystwyth who works with Yr Orsaf in Dyffryn Nantlle, developing community gardens, allotments and food hubs with the local community.